കൗമാരാരോഗ്യം

കൗമാരം , കുട്ടിക്കാലവും യൗവനവും തമ്മിലുള്ള വളർച്ചയുടെയും വികാസത്തിന്റെയും പരിവർത്തന ഘട്ടമാണ്. ലോകാരോഗ്യ സംഘടന (ഡബ്ല്യുഎച്ച്ഒ)  10 നും 19 നും ഇടയിൽ പ്രായമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയെ കൗമാരക്കാരനായി നിർവചിക്കുന്നു. കൗമാരമാണ് ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല സമയം. മിക്ക ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, വേഗത, ശക്തി, പ്രതികരണ സമയം, ഓർമ  എന്നിവ കൗമാരപ്രായത്തിൽ കൂടുതൽ പരിപുഷ്ടമാകുന്നു. കൗമാരപ്രായത്തിൽ, വൈകാരിക പ്രശ്നങ്ങൾ കൂടുതൽ  ഉണ്ടാകുന്നു. കൗമാരപ്രായത്തിലാണ് ലൈംഗിക പ്രേരണകളെ നിയന്ത്രിക്കാനും നേരിട്ട് നയിക്കാനും വ്യക്തി പഠിക്കുന്നത്. നിർദ്ദിഷ്ട തരത്തിലുള്ള പെരുമാറ്റത്തിന്റെ സ്വഭാവ സവിശേഷതകളുള്ള തീവ്രവും പലപ്പോഴും സമ്മർദ്ദപൂരിതവുമായ ഒരു വികസന കാലഘട്ടമാണ് കൗമാരം. ജീവശാസ്ത്രപരമായ വളർച്ചയും വികാസവും, നിർവചിക്കപ്പെടാത്ത അവസ്ഥ, പെട്ടെന്ന് തീരുമാനമെടുക്കൽ, വർദ്ധിച്ച സമ്മർദ്ദങ്ങൾ, സ്വയം ചോദ്യം ചെയ്യൽ  എന്നിവയാണ് കൗമാരത്തിന്റെ അഞ്ച് പ്രധാന സവിശേഷതകൾ. (89)

പ്രധാന ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ

കൗമാരക്കാർക്കിടയിൽ മരണത്തിനും വൈകല്യത്തിനും പ്രധാന കാരണം മനഃപൂർവമല്ലാത്ത പരിക്കുകളാണ്. 2016 ൽ 135,000 കൗമാരക്കാർ റോഡപകടത്തെത്തുടർന്ന് മരിച്ചു. കൗമാരക്കാർക്കിടയിലെ മരണത്തിന്റെ പ്രധാന 10 കാരണങ്ങളിൽ മുങ്ങിമരണവും ഉൾപ്പെടുന്നു.ഏകദേശം    50 , 000 കൗമാരക്കാർ, അതിൽ മൂന്നിൽ രണ്ട് ആൺകുട്ടികളും, 2016 ൽ മുങ്ങിമരിച്ചതായി കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. കുട്ടികളെയും കൗമാരക്കാരെയും നീന്താൻ പഠിപ്പിക്കുന്നത് ഈ മരണങ്ങൾ തടയുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രധാന ഇടപെടലാണ്. (90)
 

കൗമാരക്കാർക്കിടയിലെ അസുഖത്തിനും വൈകല്യത്തിനും പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ് വിഷാദം. കൗമാരക്കാരുടെ മരണത്തിന് രണ്ടാമത്തെ പ്രധാന കാരണം ആത്മഹത്യയാണ്. കുട്ടികളിലും കൗമാരക്കാരിലും ജീവിത നൈപുണ്യങ്ങൾ വളർത്തിയെടുക്കുന്നതും സ്കൂളുകളിലും മറ്റ് സാമൂഹിക​  ഇടങ്ങളിലും അവർക്ക് മാനസിക സാമൂഹിക പിന്തുണ നൽകുന്നത് നല്ല മാനസികാരോഗ്യം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കും. ആഗോളതലത്തിൽ കൗമാരക്കാരുടെ മരണത്തിന്റെ മൂന്നാമത്തെ പ്രധാന കാരണം വ്യക്തിപരമായ അക്രമമാണ്, എന്നിരുന്നാലും അതിന്റെ പ്രാധാന്യം ലോകമേഖലയിൽ വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ആഗോളതലത്തിൽ, 15 മുതൽ 19 വയസ്സ് വരെ പ്രായമുള്ള മൂന്ന് കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികളിൽ ഒരാൾ (84 ദശലക്ഷം) അവരുടെ ഭർത്താവോ പങ്കാളിയോ ചെയ്യുന്ന വൈകാരിക, ശാരീരിക / അല്ലെങ്കിൽ ലൈംഗിക അതിക്രമങ്ങൾക്ക് ഇരയായിട്ടുണ്ട്. ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ മാതാപിതാക്കളും കുട്ടികളും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം പരിപോഷിപ്പിക്കുക, ജീവിത നൈപുണ്യത്തിൽ പരിശീലനം നൽകുക. മദ്യം, മയക്കുമരുന്ന്  എന്നിവയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം തടയുന്നത്  അക്രമം മൂലമുള്ള പരിക്കുകളും മരണങ്ങളും തടയാൻ സഹായിക്കും. 2016 ൽ 2.1 ദശലക്ഷം കൗമാരക്കാർ എച്ച്ഐവി ബാധിതരാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു; ഭൂരിപക്ഷവും  ആഫ്രിക്കൻ മേഖലയിലാണ്.  എച്ച് ഐ വി സംബന്ധമായ മരണങ്ങളുടെ എണ്ണം 2006 ലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിരക്കിനെ അപേക്ഷിച്ചു കുറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും, കൗമാരക്കാർക്കിടയിൽ ഇത് ഇതുവരെ കണ്ടു തുടങ്ങിയിട്ടില്ലെന്നാണ്  കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ആന്റി റിട്രോവൈറൽ തെറാപ്പി വഴി അമ്മയിൽ നിന്ന് കുട്ടികളിലേക്ക് എച്ച് ഐ വി പകരുന്നത് തടയുന്നതിന് മുമ്പാണ് ഇന്നത്തെ മിക്ക കൗമാരക്കാരും ജനിച്ചത് എന്ന വസ്തുത ഇത് പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ആഗോളതലത്തിൽ 15-19 വയസ്സ് പ്രായമുള്ള പെൺകുട്ടികളുടെ മരണകാരണം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ നിന്നും പ്രസവത്തിൽ നിന്നുമുള്ള സങ്കീർണതകളാണ്. യുഎൻ പോപ്പുലേഷൻ ഡിവിഷൻ 2018 ലെ ആഗോള കൗമാര ജനനനിരക്ക് 15-19 വയസ്സ്  പ്രായത്തിലുള്ള 1000 പെൺകുട്ടികൾക്ക് 44 ജനനമായി കണക്കാക്കുന്നു - രാജ്യത്തിന്റെ നിരക്ക് 1000 പെൺകുട്ടികൾക്ക് 200  ജനനങ്ങൾ വരെയാണ്. കൗമാരക്കാർക്കിടയിൽ ദോഷകരമായ മദ്യപാനം പല രാജ്യങ്ങളിലും ഒരു പ്രധാന ആശങ്കയാണ്. ഇത് ആത്മനിയന്ത്രണം കുറയ്ക്കുകയും സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ലൈംഗികത അല്ലെങ്കിൽ അപകടകരമായ ഡ്രൈവിംഗ് പോലുള്ള അപകടകരമായ പെരുമാറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പരിക്കുകൾ (റോഡ് ട്രാഫിക് അപകടങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവ), അക്രമം, അകാലമരണം എന്നിവയ്ക്കുള്ള അടിസ്ഥാന കാരണമാണിത്. ഇത് പിന്നീടുള്ള ജീവിതത്തിൽ  ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾക്ക്  ഇടയാക്കുകയും ആയുർദൈർഘ്യത്തെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്യും.  വിളർച്ചയാണ് (ഇരുമ്പിന്റെ  കുറവ്) കൗമാരക്കാർക്ക് 2016 ൽ മരണത്തിനും വൈകല്യത്തിനും  പ്രധാന കാരണം. വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിലെ പല ആൺകുട്ടികളും പെൺകുട്ടികളും പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള കൗമാരത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു, ഇത് അവരെ രോഗത്തിനും നേരത്തെയുള്ള മരണത്തിനും ഇരയാക്കുന്നു. ആഗോളതലത്തിൽ, 2016 ൽ, 10–19 വയസ് പ്രായമുള്ള ആറ് കൗമാരക്കാരിൽ ഒരാൾക്ക് അമിതഭാരമുണ്ടായിരുന്നു. വ്യായാമം കൗമാരക്കാർക്ക് അടിസ്ഥാന ആരോഗ്യം  മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു,  അതായത്  ഹൃദയാരോഗ്യം, മസ്കുലർ ഫിറ്റ്നസ്, അസ്ഥികളുടെ ആരോഗ്യം, ആരോഗ്യകരമായ ശരീരഭാരം നിലനിർത്തൽ, മാനസികമായ ആരോഗ്യം ഉൾപ്പെടെ. ദിവസേന കൗമാരക്കാർ കുറഞ്ഞത് 60 മിനിറ്റ് മിതമായതും തീവ്രവുമായ  വ്യായാമം  (ഗെയിമുകൾ, സ്‌പോർട്‌സ്,  സൈക്ലിംഗ്, നടത്തം)  എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കാളിയാകാൻ  ലോകാരോഗ്യ സംഘടന ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ആഗോളതലത്തിൽ, 13 നും 15 നും ഇടയിൽ പ്രായമുള്ള കൗമാരക്കാരിൽ 10 പേരിൽ ഒരാൾ പുകയില ഉപയോഗിക്കുന്നു, (90)

കൗമാര ഗർഭം

ഓരോ വർഷവും, വികസ്വര പ്രദേശങ്ങളിൽ 15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള 21 ദശലക്ഷം പെൺകുട്ടികൾ ഗർഭിണിയാകുന്നു, അവരിൽ  15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള ഏകദേശം 12 ദശലക്ഷം പെൺകുട്ടികളും 15 വയസ്സിന് താഴെയുള്ള 777,000 പെൺകുട്ടികളും പ്രസവിക്കുന്നു. വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിൽ 15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികളിൽ ഓരോ വർഷവും കുറഞ്ഞത് 10 ദശലക്ഷം ആസൂത്രിതമല്ലാത്ത ഗർഭം സംഭവിക്കുന്നു. ആഗോളതലത്തിൽ 15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള പെൺകുട്ടികളുടെ മരണത്തിന് പ്രധാന കാരണം ഗർഭാവസ്ഥയിലും പ്രസവത്തിലുമുള്ള സങ്കീർണതകളാണ്. 15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികളിൽ ഓരോ വർഷവും സംഭവിക്കുന്ന 5.6 ദശലക്ഷം ഗർഭച്ഛിദ്രങ്ങളിൽ 3.9 ദശലക്ഷം സുരക്ഷിതമല്ല, ഇത് മാതൃമരണ നിരക്ക്, രോഗാവസ്ഥ, നീണ്ടു നിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു. കൗമാരക്കാരായ അമ്മമാരുടെ കുഞ്ഞുങ്ങൾക്ക് ജനനസമയത്തെ ഭാരകുറവും, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം, നവജാതശിശുവിനു അനാരോഗ്യം എന്നിവ കൂടുതലാണ്. (90)

കഴിഞ്ഞ 20 വർഷത്തിനിടയിൽ  ആഗോള കൗമാര പ്രജനന നിരക്ക് 11.6% കുറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കുന്നു . 2018 ൽ, തെക്ക്-കിഴക്കൻ ഏഷ്യയിലെ കൗമാരക്കാരുടെ പ്രത്യുൽപാദന നിരക്ക് 33 ആയിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഇത് ഡെമോക്രാറ്റിക് പീപ്പിൾസ് റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് കൊറിയയിൽ 0.3 മുതൽ ബംഗ്ലാദേശിൽ 83 വരെയാണ് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു . എല്ലാ തരത്തിലുള്ള വരുമാനമുള്ള രാജ്യങ്ങളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ആഗോള പ്രശ്നമാണ് കൗമാര ഗർഭധാരണം. എന്നിരുന്നാലും, ലോകമെമ്പാടും, പാർശ്വവത്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങളിൽ കൗമാര ഗർഭധാരണം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്, ഇത് സാധാരണയായി ദാരിദ്ര്യവും  വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെയും തൊഴിലവസരങ്ങളുടെയും അഭാവം മൂലവുമാണ്. (90)

ഗർഭധാരണത്തെ ഒഴിവാക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന കൗമാരക്കാർക്ക്   ഗർഭനിരോധന മാർഗ്ഗങ്ങൾ എവിടെ നിന്ന് ലഭിക്കും, അവ എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കാം എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള കൃത്യമായ അറിവില്ലാത്തതും, തെറ്റിദ്ധാരണകളും കൂടാതെ സാമ്പത്തിക പരിമിതി, പ്രായമോ വൈവാഹിക നിലയോ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഗർഭനിരോധന മാർഗ്ഗങ്ങൾ നൽകുന്നത് സംബന്ധിച്ച നിയന്ത്രിത നിയമങ്ങളും നയങ്ങളും അതിനു  തടസ്സമാണ്. കൗമാരക്കാർക്കിടയിലെ  ഗർഭധാരണം, കൗമാരക്കാരായ അമ്മമാർക്കും അവരുടെ കുഞ്ഞുങ്ങൾക്കും വലിയ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു.  15-49 വയസ് പ്രായമുള്ള സ്ത്രീകളുടെ ആഗോള മാതൃമരണങ്ങളിൽ 99 ശതമാനവും താഴ്ന്ന, ഇടത്തരം വരുമാനമുള്ള രാജ്യങ്ങളിലാണ്. ദ്രുതഗതിയിലുള്ള ആവർത്തിച്ചുള്ള ഗർഭധാരണം ചെറുപ്പക്കാരായ അമ്മമാരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഒരു ആശങ്കയാണ്, കാരണം ഇത് അമ്മയ്ക്കും കുഞ്ഞിനും കൂടുതൽ  അപകടങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു. അവിവാഹിതരായ ഗർഭിണികൾക്കുള്ള സാമൂഹിക പ്രത്യാഘാതങ്ങളിൽ അപമാനം, പങ്കാളികൾ, മാതാപിതാക്കൾ, സമപ്രായക്കാർ എന്നിവരുടെ അക്രമം ഇവ ഉൾപ്പെടാം. 18 വയസ്സിന് മുമ്പ് ഗർഭിണിയായ പെൺകുട്ടികൾ വിവാഹത്തിലോ പങ്കാളിയിൽ നിന്നോ അക്രമം അനുഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. കൗമാര ഗർഭധാരണവും പ്രസവവും പലപ്പോഴും പെൺകുട്ടികളുടെ  സ്കൂൾ പഠനം ഇടയ്ക്ക് വച്ച് നിർത്തേണ്ടി വരുന്നതിനും തുടർന്നുള്ള   ഭാവി വിദ്യാഭ്യാസത്തെയും തൊഴിലവസരങ്ങളെയും  അപകടത്തിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. (90)

കൗമാര മാനസികാരോഗ്യം

കൗമാരപ്രായത്തിൽ (10–19 വയസ്സ്)  ദാരിദ്ര്യം, ദുരുപയോഗം അല്ലെങ്കിൽ അക്രമം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ശാരീരികവും വൈകാരികവും സാമൂഹികവുമായ ഒന്നിലധികം മാറ്റങ്ങൾ കൗമാരക്കാരെ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക് ഇരയാക്കും. മനശാസ്ത്രപരമായ ക്ഷേമം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതും പ്രതികൂല അനുഭവങ്ങളിൽ നിന്നും  അപകടസാധ്യതകളിൽ നിന്നും കൗമാരക്കാരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതും,  കൗമാരപ്രായത്തിലുള്ള അവരുടെ ക്ഷേമത്തിനും  ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യത്തിനും നിർണ്ണായകമാണ്. മാനസിക ക്ഷേമത്തിന് പ്രധാനമായ സാമൂഹികവും വൈകാരികവുമായ ശീലങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും പരിപാലിക്കുന്നതിനുമുള്ള ഒരു നിർണായക കാലഘട്ടമാണ് കൗമാരപ്രായം. കുടുംബത്തിലും സ്കൂളിലും സമൂഹത്തിലും പിന്തുണയ്‌ക്കുന്ന അന്തരീക്ഷവും പ്രധാനമാണ്. ആഗോളതലത്തിൽ 10-20% കൗമാരക്കാർ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ  അനുഭവിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, എന്നിട്ടും അവർ രോഗനിർണയം നടത്തിയിട്ടില്ല. ഒന്നിലധികം ഘടകങ്ങൾ മാനസികാരോഗ്യ ഫലങ്ങൾ നിർണ്ണയിക്കുന്നു. കൂടുതൽ സ്വയംഭരണാധികാരത്തിനുള്ള ആഗ്രഹം, സമപ്രായക്കാരുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള സമ്മർദ്ദം, ലൈംഗിക ഐഡന്റിറ്റി പരിശോധന, സാങ്കേതികവിദ്യയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം, ഉപയോഗം എന്നിവ കൗമാരപ്രായത്തിൽ സമ്മർദ്ദത്തിന് കാരണമാകുന്ന ഘടകങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. മാധ്യമ സ്വാധീനവും ലിംഗ മാനദണ്ഡങ്ങളും ഒരു കൗമാരക്കാരന്റെ ജീവിത യാഥാർത്ഥ്യവും അവരുടെ കാഴ്ചപ്പാടുകളും ഭാവിയിലേക്കുള്ള അഭിലാഷങ്ങളും തമ്മിലുള്ള അന്തരം വർദ്ധിപ്പിക്കും. മറ്റ് പ്രധാന നിർണ്ണായകങ്ങളിൽ അവരുടെ വീട്ടുജീവിതത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരവും സമപ്രായക്കാരുമായുള്ള ബന്ധവും ഉൾപ്പെടുന്നു. അക്രമവും (കഠിനമായ രക്ഷാകർതൃത്വവും ഭീഷണിപ്പെടുത്തലും ഉൾപ്പെടെ), സാമൂഹിക സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ മാനസികാരോഗ്യത്തിനുള്ള അപകടസാധ്യതകളാണ്. കുട്ടികളും കൗമാരക്കാരും പ്രത്യേകിച്ചും ലൈംഗിക അതിക്രമത്തിന് ഇരയാകുന്നു, ഇതിനു ഹാനികരമായ  മാനസികാരോഗ്യവുമായി വ്യക്തമായ ബന്ധമുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യ അവസ്ഥയുള്ള കൗമാരക്കാർ പ്രത്യേകിച്ചും സാമൂഹികമായ  ഒഴിവാക്കൽ, വിവേചനം,അപമാനം (സഹായം തേടാനുള്ള സന്നദ്ധതയെ ബാധിക്കുന്നു), വിദ്യാഭ്യാസ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ, അപകടസാധ്യതയുള്ള പെരുമാറ്റങ്ങൾ, ശാരീരിക അനാരോഗ്യം, മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് ഇരയാകുന്നു. കൗമാരപ്രായത്തിൽ വൈകാരിക വൈകല്യങ്ങൾ സാധാരണയായി ഉയർന്നുവരുന്നു. വിഷാദം അല്ലെങ്കിൽ ഉത്കണ്ഠയ്‌ക്ക് പുറമേ, വൈകാരിക വൈകല്യങ്ങളുള്ള കൗമാരക്കാർക്കും അമിതമായ പ്രകോപനം, നിരാശ അല്ലെങ്കിൽ കോപം എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. പ്രായം കുറഞ്ഞ കൗമാരക്കാർക്ക് വയറുവേദന, തലവേദന അല്ലെങ്കിൽ ഓക്കാനം പോലുള്ള വികാരവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശാരീരിക ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. ആഗോളതലത്തിൽ, 15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള കൗമാരക്കാർക്കിടയിലും അസുഖത്തിനും വൈകല്യത്തിനും പ്രധാന കാരണം വിഷാദമാണ്.  ഉത്കണ്ഠ, വൈകാരിക വൈകല്യങ്ങൾ  എന്നിവ പഠനം, സ്കൂൾ ഹാജർ തുടങ്ങിയ മേഖലകളെ സാരമായി ബാധിക്കും. സാമൂഹിക പിന്മാറ്റം ഒറ്റപ്പെടലിനെയും ഏകാന്തതയെയും വർദ്ധിപ്പിക്കും. വിഷാദം ആത്മഹത്യയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ലോകമെമ്പാടും, 15–19 വയസ് പ്രായമുള്ള കൗമാരക്കാർക്കിടയിൽ  മദ്യപാനത്തിന്റെ വ്യാപനം 2016 ൽ 13.6% ആയിരുന്നു, പുരുഷന്മാർ കൂടുതൽ അപകടസാധ്യതയിലാണ്. പുകയിലയുടെയും കഞ്ചാവിന്റെയും ഉപയോഗം അധിക ആശങ്കകളാണ്. 130 രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ 2016 ൽ, 15–16 വയസ് പ്രായമുള്ളവരിൽ 5.6% പേർ മുൻ വർഷത്തിൽ ഒരു തവണയെങ്കിലും കഞ്ചാവ് ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 2016 ൽ പ്രായമായ കൗമാരക്കാരായ ആൺകുട്ടികളുടെ മരണത്തിന്  പ്രധാന കാരണം വ്യക്തിപരമായ അക്രമമാണ്. ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ മാനസികാരോഗ്യ ഗ്യാപ്പ് ആക്ഷൻ പ്രോഗ്രാം (mhGAP) സ്പെഷ്യലിസ്റ്റുകൾ അല്ലാത്തവർക്ക് മാനസികാരോഗ്യ അവസ്ഥകളെ നന്നായി തിരിച്ചറിയുന്നതിനും പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനും പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന്  മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകുന്നു. (90)

10 മുതൽ 19 വയസ്സ് വരെ (ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ മാനദണ്ഡമനുസരിച്ച്), ഒരു കൗമാരക്കാരന്റെ ശരീരം ഗണ്യമായി മാറുന്നു. അവർ പ്രായപൂർത്തിയാകുകയും ശാരീരികവും വൈകാരികവുമായ പല മാറ്റങ്ങളും അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അങ്ങനെ ശാരീരിക ആകൃതി മുതൽ വ്യക്തിത്വവും പെരുമാറ്റവും ഗണ്യമായി മാറും. ഇതിന്റെ ഒരു ഭാഗം ലൈംഗികതയെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം മൂലമാണ്, ഇത് ശരീരത്തിലെ മറ്റ് ശാരീരിക വ്യതിയാനങ്ങളും മൂലമാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, കൂടാതെ മാനസികാവസ്ഥയെ സ്വാധീനിക്കുന്ന ഹോർമോണുകളുടെ വർദ്ധനവുമാണ് ഒരു കാരണം. കൗമാരക്കാരുടെ ഒന്നിലധികം ആരോഗ്യ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന് സമഗ്രമായ ഒരു പാക്കേജ് ഉണ്ട്, കൂടാതെ കൗമാര ആരോഗ്യം പരിഹരിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള പ്രോഗ്രാമുകൾക്കും മുൻ‌ഗണനകൾക്കുമായി  ലക്ഷ്യം ആർ‌എം‌എച്ച്   എയുടെ ഭാഗമായി ARSH (Adoloscents reproductive and sexual health)  ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. (91)
കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികൾക്ക് സേവനങ്ങൾ നൽകുന്നതിന് ANM, ASHA എന്നിവർ ഗ്രാമത്തിലെ ആരോഗ്യ, പോഷകാഹാര ദിവസങ്ങളിൽ ആനുകാലിക ആരോഗ്യ പരിശോധന നടത്തുന്നു. 

കൗമാരക്കാർക്കുള്ള വിവിധ പ്രോഗ്രാമുകൾ ഇവയാണ്:

• കിഷോരി ശക്തി യോജന
•  ബാലിക സമൃദ്ധി യോജന
•  കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികളുടെ ശാക്തീകരണത്തിനായുള്ള രാജീവ് ഗാന്ധി പദ്ധതി (SABLA)
•  സർവ ശിക്ഷാ അഭിയാൻ
•  ഉച്ചഭക്ഷണ പരിപാടി
• രാഷ്ട്രീയ  ബാൽ സ്വസ്ത്യാ കാര്യക്രം
•  അഡോളസെൻസ് എഡ്യൂക്കേഷൻ പ്രോഗ്രാം (എഇപി)
•  കൗമാര ആരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങൾ

സ്കൂൾ ആരോഗ്യ പരിപാടി:

സർക്കാർ, സർക്കാർ എയ്ഡഡ് സ്കൂളുകളിലെ 6-18 വയസ് പ്രായമുള്ള സ്കൂളിൽ പോകുന്ന കുട്ടികളുടെയും കൗമാരക്കാരുടെയും ആരോഗ്യ ആവശ്യങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനാണ് സ്കൂൾ ആരോഗ്യ പരിപാടി ആരംഭിച്ചത്. സ്കൂൾ പ്രായത്തിലുള്ള കുട്ടികളെ മാത്രം കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള  പരിപാടി ആണിത് . കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യ ആവശ്യങ്ങൾ, ശാരീരികവും മാനസികവും ആയ ആരോഗ്യം ഉറപ്പു വരുത്തുക , പോഷകാഹാര ഇടപെടലുകൾ, ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, കൗൺസിലിംഗ്, വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം നിശ്ചിത ദിവസത്തെ രോഗപ്രതിരോധം  നൽകുക എന്നീ കാര്യങ്ങളിൽ ഇത് ശ്രദ്ധിക്കുന്നു . അതായത് പ്രതിവാര അയൺ ഫോളിക് ആസിഡ് സപ്ലിമെന്റേഷൻ (WIFS  ), കൂടാതെ ഡിവോർമിങ് എന്നിവ നിർദ്ദേശിക്കുന്നത് സ്കൂൾ ആരോഗ്യ പരിപാടിയുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. (91)

പ്രതിവാര അയൺ ഫോളിക് ആസിഡ് സപ്ലിമെന്റേഷൻ (WIFS):

കൗമാരക്കാരിൽ വിളർച്ചയുടെ വ്യാപനം കുറയ്ക്കുന്നതിന് വേണ്ടി, ഭാരത സർക്കാർ സ്കൂളിൽ പോകുന്ന കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികൾക്കും ആൺകുട്ടികൾക്കുമായി പ്രതിവാര അയൺ, ഫോളിക് ആസിഡ് സപ്ലിമെന്റേഷൻ (WIFS) പ്രോഗ്രാം ആരംഭിച്ചു. സർക്കാർ എയ്ഡഡ്, മുനിസിപ്പൽ സ്കൂൾ, അങ്കണവാടി കേന്ദ്രം എന്നിവയുടെ പ്ലാറ്റ്ഫോം വഴി ഏകദേശം 13 കോടി ഗ്രാമീണ, നഗര കൗമാരക്കാർക്ക്  പ്രതിവാര ഐ‌എഫ്‌എ സപ്ലിമെന്റേഷൻ, ഡിവോർമിങ്  ടാബ്‌ലറ്റുകൾ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ പ്രോഗ്രാം വഴി വിതരണം ചെയ്യുന്നു.(91)

ആർത്തവ ശുചിത്വ പദ്ധതി:

ഗ്രാമീണ മേഖലയിൽ 10-19 വയസ് പ്രായമുള്ള കൗമാരക്കാരായ പെൺകുട്ടികൾക്കിടയിൽ ആർത്തവ ശുചിത്വം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പദ്ധതി ആരോഗ്യ-കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയം (MOHFW) നടപ്പിലാക്കി വരുന്നു. (91)

കൗമാര ആരോഗ്യം (RKSK):

ഇന്ത്യയിൽ 10-19 വയസ്സിനിടയിൽ 253 ദശലക്ഷം കൗമാരക്കാർ ഉണ്ട്. നേരത്തെയുള്ളതും ആസൂത്രിതമല്ലാത്തതുമായ ഗർഭധാരണം, എസ്ടിഐ / എച്ച്ഐവി / എയ്ഡ്സിലേക്ക് നയിക്കുന്ന സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ലൈംഗികത, പോഷകാഹാരക്കുറവ്, വിളർച്ച, അമിതഭാരം, മദ്യം, പുകയില, മയക്കുമരുന്ന് ഉപയോഗം, മാനസികാരോഗ്യ ആശങ്കകൾ, പരിക്കുകൾ, അക്രമം എന്നിവ പോലുള്ള പ്രതിരോധിക്കാവുന്നതും ചികിത്സിക്കാവുന്നതുമായ നിരവധി ആരോഗ്യ പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക് അവർ ഇരയാകുന്നു. ഈ പ്രായത്തിലുള്ളവരുടെ ആരോഗ്യസ്ഥിതി ഇന്ത്യയുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള ആരോഗ്യം, മരണനിരക്ക്, രോഗാവസ്ഥ, ജനസംഖ്യാ വളർച്ചാ സാഹചര്യം എന്നിവയുടെ നിർണ്ണായക ഘടകമാണ്. അതിനാൽ, കൗമാരപ്രായത്തിലുള്ള പ്രത്യുത്പാദന, ലൈംഗിക ആരോഗ്യം എന്നിവ നിലനിർത്തുന്നതിന്  വിവാഹസമയത്തിന് കാലതാമസം വരുത്തുക, കൗമാരപ്രായത്തിലുള്ള ഗർഭധാരണം കുറയ്ക്കുക, ഗർഭനിരോധന ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുക, മാതൃമരണ നിരക്ക് കുറയ്ക്കുക, എസ്ടിഐ രോഗം കുറയ്ക്കുക, എച്ച്ഐവി വ്യാപനം കുറയ്ക്കുക എന്നിവ നേടിയെടുക്കേണ്ടതാണ്. ആരോഗ്യകരമായ കൗമാരക്കാർ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ ഒരു പ്രധാന വിഭവമായതിനാൽ ഇത് വളരെ അത്യാവശ്യമാണ്. (92)

രാഷ്ട്രീയ കിഷോർ സ്വസ്ത്യ കാര്യാക്രം (ആർ‌കെ‌എസ്കെ):

കൗമാര ജനസംഖ്യയുടെ സമഗ്രവികസനം ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനായി, ആരോഗ്യ, കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയം 2014 ജനുവരി 7 ന് രാഷ്ട്രീയ കിഷോർ സ്വസ്ത്യാ കാര്യക്രം (ആർ‌കെ‌എസ്‌കെ) ആരംഭിച്ചു. പുരുഷ-സ്ത്രീ, ഗ്രാമീണ- നഗര, വിവാഹിതരും- അവിവാഹിതരും ആയ സ്കൂളിനു പുറത്തുള്ള 253 ദശലക്ഷം കൗമാരക്കാരിലേക്ക്  പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പരിപാടിയാണിത്.  ഇന്ത്യയിലെ കൗമാര ആരോഗ്യ പ്രോഗ്രാമിംഗിന്റെ വ്യാപ്തി ഈ പ്രോഗ്രാം വിപുലീകരിക്കുന്നു - ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യത്തിൽ മാത്രം പരിമിതപ്പെടുന്നതിൽ നിന്ന് മാറി , ഇപ്പോൾ   പോഷകാഹാരം, പരിക്കുകൾ, അക്രമം (ലിംഗാധിഷ്ഠിത അക്രമം ഉൾപ്പെടെ), സാംക്രമികേതര രോഗങ്ങൾ, മാനസികാരോഗ്യം, ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗം എന്നിവയും  ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. (92)

കൗമാര സൗഹൃദ ആരോഗ്യ ക്ലിനിക്കുകൾ(AFHC):

ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളിൽ കൗൺസിലിംഗ് നൽകുന്നതിനായി ആർ‌സി‌എച്ച് II പ്രകാരം അഡോളസെൻറ് റീപ്രൊഡക്ടീവ് സെക്ഷ്വൽ ഹെൽത്ത് (ARSH) ക്ലിനിക്കിന്റെ രൂപത്തിൽ 2006 ൽ ഈ പദ്ധതി ആരംഭിച്ചു. ഇപ്പോൾ ആർ‌കെ‌എസ്‌കെയുടെ കീഴിൽ, ലൈംഗിക, പുനരുൽപാദന ആരോഗ്യം (എസ്‌ആർ‌എച്ച്) മുതൽ പോഷകാഹാരം, ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗം, പരിക്കുകൾ, അക്രമം (ലിംഗാധിഷ്ഠിത അക്രമം), സാംക്രമികേതര രോഗങ്ങൾ, മാനസികാരോഗ്യം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ കൗമാര ആരോഗ്യ പ്രശ്‌നങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ക്ലിനിക്കൽ, കൗൺസിലിംഗ് സേവനങ്ങൾ  എ‌എഫ്‌എച്ച്‌സി ( AFHC  ) വഴി ലഭിക്കുന്നു. പ്രാഥമിക ആരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങൾ (പിഎച്ച്സി), കമ്മ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ (സിഎച്ച്സി), ജില്ലാ ആശുപത്രികൾ (ഡിഎച്ച്), മെഡിക്കൽ കോളേജുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പരിശീലനം ലഭിച്ച സേവന ദാതാക്കളായ ഡോക്ടർമാർ , എ‌എൻ‌എം, കൗൺസിലർമാർ എന്നിവരിലൂടെയാണ് കൗമാര സൗഹൃദ ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ ലഭ്യമാകുന്നത്. (92)

കേരളത്തിൽ കൗമാരക്കാർക്കുള്ള പദ്ധതികൾ :

യുവശക്തി:

യുവാക്കളുടെ കഴിവ് മനസ്സിലാക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ കേരള യുവജനക്ഷേമ ബോർഡ് ആരംഭിച്ചതാണ്  യുവശക്തി  എന്ന പദ്ധതി. പ്രാദേശിക സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളുമായി  സഹകരിച്ച് നടപ്പാക്കുന്ന പുതിയ പദ്ധതി പഞ്ചായത്ത്, മുനിസിപ്പാലിറ്റി തലങ്ങളിൽ ഏകോപന സമിതികൾ സ്ഥാപിക്കുകയും നൂറുകണക്കിന് ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾക്കും ജില്ലയിലെ  മുനിസിപ്പാലിറ്റികൾക്കും പ്രയോജനം ലഭിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വിവിധ പ്രാദേശിക സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് കീഴിൽ സർക്കാർ സഹായത്തോടെയുള്ള യുവജന പ്രവർത്തനങ്ങൾ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ ഈ പദ്ധതി സഹായിക്കുന്നു. (93)

യുവ കർമ്മ സേന: 

 സ്വമേധയാ ഏത് സേവനവും ചെയ്യാൻ തയ്യാറുള്ള ഗ്രാമീണ യുവാക്കളെ  തിരഞ്ഞെടുക്കുകയും അവർക്ക് ദുരന്തനിവാരണ, പ്രഥമശുശ്രൂഷ, കമ്മ്യൂണിറ്റി വർക്ക് മുതലായവയെക്കുറിച്ച് രണ്ട് ദിവസത്തെ തീവ്ര പരിശീലനം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു . ഈ സന്നദ്ധപ്രവർത്തകർക്ക് റിസോഴ്‌സ് കിറ്റും ഒരു തിരിച്ചറിയൽ കാർഡും നൽകും. പരിശീലനം ലഭിച്ച 7,600 യുവജന വളണ്ടിയർമാരുടെ സേവനം സംസ്ഥാനത്തുടനീളം ഉറപ്പാക്കാം. പ്രകൃതിദുരന്തങ്ങൾ, അപ്രതീക്ഷിത അപകടങ്ങൾ, കലാപങ്ങൾ തുടങ്ങിയ സമയങ്ങളിൽ ഈ ഗ്രാമീണ സാമൂഹിക ആനിമേറ്റർമാരുടെ സേവനം ഒരു വലിയ അനുഗ്രഹമായിരിക്കും. (93)

സ്വയം തൊഴിൽ പരിശീലനം:

കേരളത്തിൽ തൊഴിലില്ലാത്ത യുവാക്കളുടെ അനുപാതം ഉയരുകയാണ്. കേരള സംസ്ഥാന യുവജനക്ഷേമ ബോർഡിന്റെ യുവജന തൊഴിൽ പരിശീലന പദ്ധതി സംസ്ഥാനത്തെ തൊഴിലില്ലാത്ത യുവാക്കൾക്ക് പരിശീലനം നൽകുകയാണ്. ഇത് സ്വയം തൊഴിൽ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനാണ്. മരപ്പണി, കൊത്തുപണി, തേനീച്ചവളർത്തൽ, ഇലക്ട്രിക്കൽ, ഇലക്ട്രോണിക്സ് ഉപകരണങ്ങളുടെ അറ്റകുറ്റപ്പണി തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ധാരാളം യുവാക്കൾക്ക് പരിശീലനം നൽകിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് അവരുടെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ തന്നെ ജോലി കണ്ടെത്താൻ സഹായിക്കുന്നു. (93)

ബോധവൽക്കരണ പരിപാടി:

യുവാക്കൾക്ക് സംഭാവന ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന ഒരു പ്രധാന മേഖലയാണ് ബോധവൽക്കരണം. യുഎൻ ഏജൻസികൾ, അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനകൾ, സർക്കാർ വകുപ്പുകൾ എന്നിവ വഴി നിരവധി പരിപാടികൾ നടക്കുന്നു. വിവിധ ബോധവൽക്കരണ പരിപാടികൾ, പരിസ്ഥിതി ബോധവൽക്കരണം, സാമൂഹിക വനവൽക്കരണ പരിപാടികൾ, പ്രാദേശിക തലങ്ങളിൽ നേച്ചർ ക്ലബ്ബുകൾ രൂപീകരിക്കുക എന്നിവ സംഘടിപ്പിക്കുന്നതിലും നടപ്പാക്കുന്നതിലും യൂത്ത് ക്ലബ്ബുകൾ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. (93)

ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗം തടയൽ പ്രോഗ്രാം:

മദ്യപാനം, മയക്കുമരുന്ന് ഉപയോഗം, മറ്റ് തരത്തിലുള്ള ആസക്തി എന്നിവ നമ്മുടെ സംസ്ഥാനത്ത് ഭയാനകമായ അനുപാതത്തിൽ വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്, ഇത് നമ്മുടെ ഭാവിക്ക് ഗുരുതരമായ ഭീഷണിയാണ്. ചെറുപ്പക്കാർ ഈ ഭീഷണിയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ബന്ദികളായിത്തീർന്നിരിക്കുന്നു, അവരുടെ അപകടസാധ്യത ദിനംപ്രതി വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. യുഎൻ ഏജൻസികൾ, സർക്കാർ വകുപ്പുകൾ, മറ്റ് സന്നദ്ധ സംഘടനകൾ എന്നിവയുടെ സഹകരണത്തോടെ സംസ്ഥാനവ്യാപകമായി തീവ്രമായ "ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗത്തിനെതിരായ പ്രചാരണം" നടക്കുന്നുണ്ട്. (93)

എച്ച്ഐവി / എയ്ഡ്സ് പ്രതിരോധ പരിപാടി:

എച്ച്ഐവി / എയ്ഡ്സ് തടയുന്നതിനും അവബോധം നൽകുന്നതിനുമായി സർക്കാർ നിരവധി നടപടികൾ കൈക്കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്. യൂത്ത് വെൽ‌ഫെയർ ബോർഡ് സംസ്ഥാന / ജില്ലാ യുവജന കേന്ദ്രങ്ങൾ വഴി ഈ രോഗത്തെ നേരിടുന്നതിന് ഫലപ്രദമായി പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയും. ദേശീയ എയ്ഡ്‌സ് നിയന്ത്രണ ഓർഗനൈസേഷൻ (നാക്കോ), യുഎൻ‌ഐ‌ഡി‌എസ്, സംസ്ഥാന എയ്ഡ്‌സ് സെൽ, മറ്റ് സന്നദ്ധ സംഘടനകൾ എന്നിവയുമായി സഹകരിച്ചാണ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. (93)

സ്പോർട്സ് കിറ്റ്:

കേരള സംസ്ഥാന യുവജനക്ഷേമം ഓരോ വർഷവും അനുബന്ധ യൂത്ത് ക്ലബ്ബുകൾക്കായി സ്പോർട്സ് കിറ്റുകൾ നൽകുന്നു. (93)

ആരോഗ്യകിരണം:

കേരള സർക്കാരിന്റെ പ്രധാന ആരോഗ്യ പദ്ധതികളിലൊന്നാണ് ആരോഗ്യകിരണം. ജനനം മുതൽ 18 വയസ്സ് വരെയുള്ള എല്ലാ രോഗികൾക്കും  സൗജന്യ ചികിത്സയും അനുബന്ധ മെഡിക്കൽ സേവനങ്ങളും നൽകുന്നു. ഒപി രജിസ്ട്രേഷൻ, അന്വേഷണം, മരുന്നുകൾ / ഇംപ്ലാന്റുകൾ / ചികിത്സയ്ക്കും നടപടിക്രമങ്ങൾക്കും ഉപയോഗിക്കുന്ന ചെലവുകൾ എന്നിവ ഇതിന്റെ പരിധിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. 2013 ഒക്ടോബർ മുതൽ 2017 ജൂലൈ വരെയുള്ള കാലയളവിൽ ഈ പദ്ധതി വഴി  20,432,275 രോഗികൾക്ക് പ്രയോജനം ലഭിച്ചു. (94)

ശിശു വികസന കേന്ദ്രം (സിഡിസി):

കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപിച്ച ശിശു വികസന കേന്ദ്രം (സിഡിസി) ആദ്യകാല ശിശു പരിപാലനം, വിദ്യാഭ്യാസം, കൗമാര പരിചരണം, വിദ്യാഭ്യാസം, വിവാഹത്തിനു മുമ്പുള്ള കൗൺസിലിംഗ്, വനിതാ ക്ഷേമം, മറ്റ് അനുബന്ധ മേഖലകൾ എന്നിവയിലെ മികച്ച സ്വയംഭരണ കേന്ദ്രമാണ്. നൂതന ശാസ്ത്ര സംരംഭങ്ങളിലൂടെ ബാല്യകാല വൈകല്യം കുറയ്ക്കുക എന്നതാണ് ഇതിന്റെ ദൗത്യം. ആരോഗ്യമുള്ള കുട്ടികളിലൂടെയും കൗമാരക്കാരിലൂടെയും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതും പ്രതികരിക്കുന്നതുമായ രക്ഷാകർതൃത്വത്തിന്റെ ഒരു തലമുറ സൃഷ്ടിക്കുക എന്നതാണ് ഇതിന്റെ വീക്ഷണം. ചികിത്സിച്ച രോഗികളുടെ എണ്ണം 2015-16ൽ 14,174 ഉം 2016-17 ൽ 19,051 ഉം ആയിരുന്നു. ഔട്ട് പേഷ്യന്റ് സേവനങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമാകൂ, രോഗികളെ പ്രവേശിപ്പിക്കുന്നതിന് ഇവിടെ  സൗകര്യമില്ല. (94)